عکسبرداری هوایی به تکنیک برداشت عکس از سطح زمین از نقاط مرتفع گفته میشود. این اصطلاح اغلب در مورد عکسهایی بهکار میرود که از هوا برداشت شده است. عکسهوایی عبارت است از یک تصویر واقعی از عوارض و خصوصیات ظاهری سطح زمین که توسط هواپیما و با استفاده از یک دوربین عکسبرداری هوایی گرفته شدهاست. استفاده از عکسهای هوایی به منظور بررسیها و مطالعات زمینشناسی، جادهسازی، شهرسازی، کشاورزی، مدیریت منابع طبیعی، حفاظت از محیط زیست و مهمتر از همه برای تأمین اهداف نظامی و امنی رایج است. در گذشته در بسیاری از کشورها از عکسهای هوایی بجای نقشه اصلی در صحرا استفاده میکردند.
در ایران در سال 1331 از حوزه زاینده رود اصفهان عکسهای هوایی برداشته شد و عکسبرداری توسط شرکت K.L.M به منظور انجام امور عمرانی آن حوزه انجام گرفت. در سال 1334 بمنظور تهیه نقشه صحیح از کلیه استانها کشور عکسبرداری هوایی شروع گردید. از سال 1332 با آغاز فعالیت سازمان نقشهبرداری کشور به صورت پیوسته از مناطق مختلف ایران عکسبرداری هوایی انجام گرفتهاست. در حال حاضر آرشیوی مشتمل بر 8000 حلقه فیلم هوایی بالغ بر دو میلیون قطعه عکس هوایی از مناطق مختلف کشور تهیه گردیده که به صورت مرتب در زمینههای مختلف از جمله فعالیتهای تحقیقاتی و ارجاع به مراجع قضائی مورد استفاده قرار میگیرند. بطور کلی از تمامی مناطق کشور عکسهای هوایی در مقیاسهای پنجاه و پنج هزارم مربوط به دهه 30 هجری شمسی، بیست هزارم مربوط به دهه چهل و چهل هزارم مربوط به دهه هفتاد و همچنین عکسهای هوایی دههزارم یا پنج هزارم از اکثر شهرهای کشور موجود میباشد.
"جورج گستر" عکاس سوئیسی، در سال 1355 در سفری پرمخاطره با همکاری شرکت هواپیمایی ایران ایر زیباییهای ایران را ثبت کرد و در سال 2011 پس از گذشت سه دهه آنها را در نمایشگاهی با نام «بهشت گمشده: ایران از آسمان» در لندن به نمایش گذاشت.
"گرستر" که از پیشگامان عکاسی هوایی دنیا، دربارهی سفر حرفهای خود و چگونگی گرفتن عکسهای بینظیری از ایران دههی 1970 اینچنین میگوید: "در حالی که بر فراز ایران سفر میکردم، به این فکر بودم که مناظر فرهنگی و طبیعی سرزمین پارس با بیابانهای نمکی و باغهای بهشتیاش برای تماشا از آسمان آفریده شدهاند. آبادیهایش با قناتها و آبراههای زیرزمینیاش مثال بارز معماری بدون معمار هستند".
وی دربارهی سفرهای هوایی خود نیز گفته است: "من تمام پروازها را با "دتریش هاف" کارشناس منطقه و باستانشناس آلمانی انجام میدادم. جای او جلوی هواپیما پشت سر دو خلبان بود و من نزدیک در هواپیما، در قسمت مخصوص بار مینشستم. حالت من برای عکاسی کاملا راحت نبود، اما دید خیلی خوبی داشتم. از 11 آوریل 1976 تا 30 ماه می 1978 بیش از صد پرواز (سیصد ساعت) داشتم. ما در برنامهریزیمان تغییر فصلها را تا حد امکان مدنظر قرار داده بودیم. این امر موجب کشفیات شگفتانگیزی شد؛ بهار در ارتفاعات آذربایجان یکی از زیباترین مناظری است که زمین در معرض دید انسان قرار میدهد. ما قصد داشتیم تمام نقاط کشور را پوشش دهیم، اما این مساله بهطور حتم از توان وسیلهی هوایی ما بیرون بود. چندبار تلاش کردیم از رشته کوه البرز عبور کنیم، اما موفق نشدیم".
"جورج گرستر" در حال حاضر در زوریخ سویس زندگی میکند و به عنوان روزنامهنگار در روزنامههای سویسی و «نشنال جئوگرافیک» به فعالیت میپردازد.
به امید روزی که میراث ایران عزیز در مرکز توجه شایسته خود قرار گیرد.
شاد وسربلند، پیروز و پایدار باشید.
تیم گردشگری و معماری آرک توریسم
مهتاب علی بیگی، شبنم شیخی پور
پاسخ به نظر